Jak motywować dziecko do nauki

20.05.2020

W sytuacjach zagrożenia, kiedy obserwujemy zachwianie życia społecznego, tak jak
w obecnej sytuacji kiedy mamy do czynienia z epidemią, okazuje się, że grupą najbardziej odczuwająca tego rodzaju turbulencje są dzieci.

Lęk, niepewność i stres to odczucia towarzyszące dzieciom i szczególnie silnie na nich wpływające w sytuacji gdy są pozbawione stałego kontaktu z rówieśnikami oraz są wybite
z regularnego trybu życia i rytmu dnia.

Dla nas dorosłych jest to okres szczególnego wczucia się w położenie naszych dzieci, okazania im cierpliwości, zrozumienia i empatii. Musimy zrozumieć, że tak zmienioną rzeczywistość dzieci postrzegają zupełnie inaczej. W tym okresie szczególnie dorośli muszą nauczyć się wykazywać wyrozumiałość, zapewniać dziecku poczucie bezpieczeństwa, spokoju i miłości, a w szczególności czasu i uwagi.

 

Oto kilka rad jak konkretnie pomóc i motywować dziecko do nauki w tym trudnym czasie:

• Prowadź rozmowy z dzieckiem w przyjaznej atmosferze nawet jeśli jesteś zmęczony staraj się słuchać dziecka z uwagą, nie zbywaj go, nawet jeśli jesteś zmęczony i nie lekceważ jego problemów.

• Konsekwentnie i regularnie sprawdzaj wiadomości przekazywane przez nauczycieli w dzienniku elektronicznym.

• W miarę możliwości zaplanuj stałe pory odrabiania prac domowych. Pamiętaj o stosowaniu przerw w zależności od potrzeb dziecka.

• Zadbaj o regularne i pełnowartościowe posiłki dziecka.

• Dopilnuj by chodziło spać o tej samej porze. Pamiętaj, żeby - co najmniej jedną godzinę przed snem nie korzystało z urządzeń elektronicznych. Zaproponuj mu w tym czasie wspólne czytanie albo słuchanie muzyki relaksacyjnej.

• Przygotuj odpowiednio oświetlone i wygodne miejsce do nauki. Usuń z biurka przedmioty, które mogłyby rozpraszać uwagę. Regularnie wietrz pomieszczenie.

• Dopilnuj aby dziecko podczas odrabiania lekcji nie korzystało niepotrzebnie z telefonu i portali społecznościowych.

• Rolą rodzica jest wyjaśnienie dziecku, im lepiej skupi się na wykonywanym zadaniu tym szybciej je wykona.

• Zapoznaj się wcześniej z materiałami przesłanymi przez nauczyciela, pozwoli ci to sprawniej i skuteczniej pomóc dziecku.

• DROGI RODZICU PAMIĘTAJ w obecności dziecka nigdy nie oceniaj i nie komentuj jakości i ilości zadań przesłanych przez nauczycieli nawet jeśli się z tym nie zgadzasz, nie rób tego przy dziecku – wpływa to negatywnie na zapał dziecka do pracy.

• W sytuacji gdy masz wątpliwości niezwłocznie kontaktuj się z nauczycielem i na bieżąco wyjaśniaj.

• Warto wykonywać zadania w całości i w kolejności, nie odkładać niczego na później. Dobrze jest zacząć od zadań najtrudniejszych. Dopilnuj aby dziecko jedno zadanie wykonało od początku do końca zanim przejdzie do następnego, np. najpierw język polski
  a potem matematyka

• Wystrzegaj się wyręczania dziecka w wykonywaniu zadań. Staraj się je nakierować lub coś mu zasugerować ale nigdy nie wykonuj pracy za niego. Taka postawa rodzica przygotowuje dziecko do brania odpowiedzialności za swoją pracę.

• Stosuj pochwały adekwatne do osiągnięć, wystrzegaj się chwalenia na wyrost.

• Kontroluj czy dziecko naprawdę uczestniczy podczas lekcji online i czy faktycznie jest zaangażowane w tok lekcji.

 

Mądry i odpowiedzialny rodzic rozumie trud wychowania dziecka dlatego będzie chciał z miłością
i zaangażowaniem wspierać swoje dziecko w każdej, nawet najtrudniejszej sytuacji bo to zapewnia sukces wychowawczy.

 

Dewiza: rodzicu pamiętaj lepszy jest twój przykład niż dłuższy wykład :)

 

W załączeniu krótki poradnik, adresowany do waszych pociech między innymi o tym jak działa nasza pamięć... oraz oraz praktyczne porady, które może przydadzą się uczniom w tym trudnym czasie … i podczas nauki... :)

 

OTO KRÓTKI PORADNIK ...

MIĘDZY INNYMI O TYM ...

jak działa nasza pamięć ... oraz

praktyczne porady, które może przydadzą się uczniom w tym trudnym czasie ...i podczas nauki :)

 

Moi drodzy, czy zastanawialiście się kiedyś jak funkcjonuje nasza pamięć? Czy jest ona jedna, czy może są jej różne rodzaje? Nawet jeżeli nie, to na pewno każdy z was, odkąd zaczął uczęszczać do szkoły z pewnością zachodził w głowę co zrobić, by móc zapamiętać jak najwięcej
w jak najszybszym tempie oraz żeby ta wiedza została w głowie na dłużej.

Tenże rozdział ma stanowić odpowiedź na powyższe pytania, ale przede wszystkim być dla was wskazówką, jak możecie ułatwić sobie przyswajanie zdobywanej w szkole wiedzy poprzez zastosowanie kilku sprytnych tricków.

Na wstępie jednak krótko o samej pamięci. Wyobraźcie sobie magazyn, w którym przechowujemy różne przedmioty. W naszym przypadku będą to informacje. W magazynie tym mieszczą się trzy działy, na których drzwiach znajdują się następujące tabliczki: „ pamięć sensoryczna,” (związana z naszymi zmysłami takimi jak np. wzrok i słuch), „pamięć krótkotrwała”, „pamięć długotrwała”. O ile zrozumienie działania pamięci sensorycznej, pełniącej w pewnym sensie funkcję wspomagającą mogłoby wydać wam się dzisiaj trudne, to
z pewnością nie będziecie mieli najmniejszych problemów ze zrozumieniem, czym są pozostałe dwa rodzaje pamięci, czyli pamięć krótkotrwała i długotrwała. Ta pierwsza to pamięć operacyjna, którą przyrównamy do pamięci RAM w naszym komputerze. Każdy wie, jak jej dodatkowe gigabajty poprawiają wydajność i szybkość obliczeniową naszych PC-tów. Jest to pamięć przechowująca informacje, które zostały jedynie w niewielkim stopniu przetworzone, pamięć służąca do wydobywania informacji z kolejnego magazynu jakim jest pamięć długotrwała, a także pamięć z której nowo nabywane informacje są przekazywane do pamięci długotrwałej, o ile się o to postaramy tzn. po prostu czegoś nauczymy. Większość informacji przez nią przepływających nigdy nie zostanie przetransportowana do kolejnego magazynu i po prostu zostanie zapomniana. Przykładem może być numer telefonu do kolegi, który po zapisaniu w telefonie po kilku chwilach umyka z naszej głowy. Pamięć długotrwała natomiast jest to nasz dysk twardy, w którym informacje pozostają, często nawet do końca życia. Zapamiętywanie polega zatem na przenoszeniu informacji z pamięci krótkotrwałej do pamięci długotrwałej, szczególnie na zasadzie powtarzania informacji w pamięci krótkotrwałej. Co jednak możemy zrobić, aby uniknąć często żmudnego powtarzania, które zabiera dużo czasu i nie zawsze przynosi pożądany efekt? Możemy zastosować nazwane przeze mnie powyżej trickami tzw. mnemotechniki. Są to sposoby ułatwiające zarówno kodowanie, jak i odtwarzanie nowych informacji. Techniki te umiejętnie programują nasz umysł, ułatwiając nam szybko i skutecznie zapamiętywać. Stosując mnemotechniki opieramy się na podstawowej wiedzy dotyczącej procesu zapamiętywania, wykorzystujemy naturalne mechanizmy zdobywania nowych wiadomości.

 

Poniżej pragnę zaprezentować wam konkretne przykłady z których warto skorzystać:

Technika nr 1

Układanie wierszyków, krótkich rymowanek, pomagających zapamiętać np. spółgłoski, po których zawsze należy pisać „rz”. Owe spółgłoski to: p, b, t, d, k, g, w, j, ch, tak często powtarzane
w szkole. Gdybyśmy mieli zapamiętać je po prostu, pewnie zajęłoby to nam więcej czasu, a i tak poszczególne z nich uleciałyby z naszej z głowy. Jeżeli natomiast ułożymy krótką rymowankę, której wyrazy rozpoczynać się będą od ww. spółgłosek, nauka może zająć nam kilka minut a efekt będzie długotrwały. Wymyślamy zatem np. następujące zdanie: „Pani, Barbara dostała tort gruszkowy, który , chciała jeść widelcem”... lub... „Powszechny brudny dom towarowy gdzie każdy chce jeździć windą”

Technika nr 2

Tworzenie tzw. skrótu z pierwszych liter słów, które chcemy zapamiętać. Przykładem może być próba opanowania pełnych aktualnych i historycznych nazw różnych krajów np.: Rzeczpospolita Polska (RP), Polska Rzeczpospolita Ludowa (PRL), Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR), również w języku obcym np. United States of America (USA).

 

Technika nr 3 - Skojarzenia

To metoda bardzo przydatna do zapamiętywania imion lub adresów. Wyobraźmy sobie, że musimy zapamiętać adres restauracji: Łódź ul. Wioślana 8. Wówczas ulicę Wioślaną możemy skojarzyć
z wiosłem, którym wiosłujemy płynąc po rzece łodzią w kształcie ósemki.

Natomiast mając za zadanie ułożenie numeru pin lub innego hasła możemy ewentualne cyfry 80832005 skojarzyć z datami urodzenia naszych rodziców, rodzeństwa oraz nas samych aby utworzonego raz hasła nigdy nie zapomnieć.

 

Technika nr 4 – Historyjki

Jeśli mamy do zapamiętania listę zakupów, najlepiej powiązać je w określony, choć niekoniecznie logiczny ciąg myślowy. Powiedzmy, że chcemy kupić: proszek do prania, colę, notes, papierowe ręczniki, ziemię do kwiatków.

Nasza historyjka może wyglądać tak: wchodzimy do mieszkania z colą w ręku, którą wręczamy znajdującemu się tam lokatorowi. Ten upuszcza colę na stół i brudzi znajdujący się tam obrus. Stół wycieramy papierowymi ręcznikami a obrus pierzemy w proszku do prania. Lokator chce przeprosić za swoją niezdarność i pyta co mógłby dla nas zrobić. Odpowiadamy, że przesadzić kwiatki. Lokator zapisuje sobie w notesie, że ma kupić ziemię do kwiatków.

 

Technika nr 5 – Mapa myśli

Mapa myśli to szczególny rodzaj robienia notatek, który czerpie po części z wyżej wymienionych metod a zwłaszcza techniki skojarzeń. W centralnej części mapy należy umieścić kolorowy rysunek dotyczący naszego zagadnienia np. efektywna nauka. Od niego powinny odchodzić grube linie
z najważniejszymi słowami w postaci wyrazów lub obrazów. Od tych linii mogą odchodzić kolejne cieńsze z mniej ważnymi informacjami, a od nich jeszcze kolejne. Mapy myśli nie mają żadnych ograniczeń pod względem wielkości sporządzanych notatek.

 

 

 

Jak zatem widzicie nauka wcale nie musi być żmudna, nużąca i trudna. Z wykorzystaniem wyżej wymienionych technik może okazać się wręcz zabawna, a na pewno interesująca
i przynosząca efekty np. w postaci dobrych ocen z odpowiedzi i sprawdzianów w szkole. Wykorzystujcie wymienione w tym rozdziale techniki, uzupełniajcie swoją wiedzę o kolejne,
a także twórzcie własne, kreatywne pomysły pomagające wam w zapamiętywaniu.

 

Bibliografia:

E. Nęcka, J. Orzechowski, B. Szymura, Psychologia poznawcza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016.

www.mnemotechnika.com/rodzaje_mnemotechnik.html

https://jaksieuczyc.pl/jak-tworzyc-mapy-mysli/

http://www.poradnikzdrowie.pl/psychologia/wychowanie/metody-zapamietywania-dla-dzieci-mnemotechniki-i-cwiczenia-pamieci_43100.html

 

Opracowała: Aneta Szymańska - psycholog

 

„NAUCZYCIEL Z LUDZKĄ TWARZĄ”

- motywuje, zachęca, rozumie... swoich uczniów

 

Okazuje się, że w dobie zagrożenia koronawirusem, gdzie sytuacja wymaga całkowicie innego spojrzenia na pracę nauczyciela wciąż mamy do czynienie ze schematami. Dla wielu pedagogów trudną barierą do przekroczenia jest myśl, że za wszelką cenę trzeba realizować podstawę programową. Warto sięgnąć po inne umiejętności pedagogiczne, które są niezbędne w wykonywaniu tego zawodu, mianowicie chodzi o empatię, elastyczność w dostosowywaniu się do sytuacji uczniów, wychodzenie naprzeciw ich problemów, niekoniecznie związanych tylko z nauką. Istotna jest umiejętność słuchania i obserwowania.

 

Drogi nauczycielu zastanów się czy:

• W jakiej kondycji psychicznej jest twój uczeń?

• Interesuj się uczniami osobiście – często pytaj jak się czują, co robią, co planują. Nie wahaj się im mówić też o sobie, swoich odczuciach, smutkach czy radościach.

• Staraj się na bieżąco gromadzić informację na temat sytuacji ogólnej Twojego ucznia.

• Staraj się dostosować formę i treść zajęć do potrzeb ucznia. Stawiaj na jakość a nie ilość przekazywania partii materiału.

• Nie bój się wychodzić z inicjatywą.

• Bądź kreatywny. Jeśli będziesz robił to szczerze i z zapałem na pewno uczniowie to dostrzegą i docenią.

• Staraj się być sprzymierzeńcem rodziców a nie kimś kto wie lepiej i więcej.

• Bądź dyspozycyjny w ramach w swoich godzin lekcyjnych.

• Czerp satysfakcję z tego co możesz zrobić a nie musisz.

• Bądź na bieżąco z nowinkami technicznymi, które możesz wykorzystać do pracy zdalnej aby uczynić zajęcia z dziećmi ciekawszymi (przestroga: pamiętaj, że nie musisz zastosować wszystkich nowinek technicznych które się pojawiają w internecie).

• Zachęcaj dziecko do angażowania się w zajęcia domowe, jest to bardzo dobry sposób na nabywanie praktycznych umiejętności.

• Podpowiadaj dziecku w jaki sposób można wykorzystać rozkwitającą obecnie przyrodę do obserwacji i przeprowadzania różnego rodzaju eksperymentów.

• Na godzinach wychowawczych buduj świadomość jak ważne są relacje międzyludzkie, zachęcaj uczniów do komunikowania się ze sobą poprzez rozmowy telefoniczne, miłe sms-y, taktowne memy. Budowanie wspólnoty daje większe poczucie bezpieczeństwa.

• Do poprowadzenia wirtualnych lekcji użyj webinary - będą to zajęcia online z możliwością zadawania przez uczniów pytań na czacie.

• Twórz quizy, komiksy, plakaty, testy online, swoje własne memy (Strony do tworzenia memów: www.generator.memy.pl; www.memytutaj.pl).

• W obecnej sytuacji szczególnie uwzględniaj możliwość dostępu uczniów do internetu i urządzeń elektronicznych.

 

Opracowała:

Aneta Szymańska - psycholog